top of page

Ο σακχαρώδης διαβήτης, με τα μάτια του καρδιολόγου



Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια σύγχρονη πανδημία. Με αναλογία 1 στους 10 ανθρώπους παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι το 2021 έπασχαν από διαβήτη 537.000.000 άτομα. Το 2045 υπολογίζεται ότι αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί στα 738.000.000 άτομα.


Η αύξηση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη σε όλο τον κόσμο μέχρι το 2045.



Τι είναι ο διαβήτης


Ο όρος διαβήτης αναφέρεται στον παθολογικό, μη υγιή μεταβολισμό της γλυκόζης από τον οργανισμό μας. Η ινσουλίνη, μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας, είναι ο κύριος ρυθμιστής του μεταβολισμού της γλυκόζης. Στους διαβητικούς η ινσουλίνη που παράγεται είτε δεν είναι αρκετή (διαβήτης τύπου 1 «νεανικός διαβήτης»), είτε επιπλέον αντιμετωπίζει και την αντίσταση των κυττάρων στην αποτελεσματικότητά της (διαβήτης τύπου 2).

Σε αυτή την δυσλειτουργία του μεταβολισμού διακρίνουμε και μια ηπιότερη μορφή, τον προδιαβήτη.


Ποια είναι τα συμπτώματα και πώς να τον διαγνώσουμε


Η υποψία της διάγνωσης πρέπει να τίθεται όταν παρουσιαστούν ύποπτα συμπτώματα όπως πολυουρία, πολυδιψία, κόπωση, μειωμένη όραση, απώλεια βάρους, φτωχή επούλωση τραυμάτων, και υποτροπιάζουσες λοιμώξεις, ιδίως μυκητιάσεις. Ωστόσο πολύ συχνά ο διαβήτης δεν προκαλεί συμπτώματα, και οι ασθενείς καθυστερούν στην διάγνωσή του. Υπολογίζεται ότι το 40% των ατόμων που πάσχουν από διαβήτη δεν το γνωρίζουν.


Έτσι λοιπόν συχνά η διάγνωση μπαίνει κατά τον αιματολογικό εργαστηριακό έλεγχο, το ετήσιο «check up», οπότε και θα διαπιστώσουμε είτε αυξημένη τιμή στην γλυκόζη του αίματος, είτε και αυξημένη τιμή στο ποσοστό της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης του αίματος. Τα παρακάτω είναι τα όρια των τιμών που θέτουν την διάγνωση του διαβήτη και του προδιαβήτη στις αιματολογικές εξετάσεις.


Διαβήτης


Η διάγνωση τίθεται με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

  • Γλυκόζη αίματος μετά από 8ωρη νηστεία > 126mg/dl

  • Γλυκόζη αίματος σε τυχαίο δείγμα σε ασθενή με συμπτώματα διαβήτη >200mg/dl

  • Δύο μετρήσεις γλυκόζης αίματος σε τυχαίο δείγμα σε ασθενή χωρίς συμπτώματα διαβήτη >200mg/dl

  • Γλυκόζη αίματος 2 ώρες μετά από κατανάλωση σιροπιού που περιέχει 75 gr γλυκόζης (αυτή λέγεται δοκιμασία ανοχής στην γλυκόζη) >200 mg/dl

  • Ποσοστό γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης αίματος >6.5%


Προδιαβήτης


Η διάγνωση τίθεται με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

  • Γλυκόζη αίματος μετά από 8ωρη νηστεία 100- 125 mg/dl

  • Γλυκόζη αίματος 2 ώρες μετά από κατανάλωση σιροπιού που περιέχει 75 gr γλυκόζης (αυτή λέγεται δοκιμασία ανοχής στην γλυκόζη) 140- 199 mg/dl

  • Ποσοστό γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης αίματος 5.6 – 6.4%


Ιδιαίτερα πρέπει να ελέγχονται για ύπαρξη διαβήτη τα άτομα εκείνα στα οποία έχει ήδη διαγνωσθεί πάθηση της καρδιάς και των αγγείων.

Πολύ συχνά, οι ασθενείς με έμφραγμα μυοκαρδίου (περίπου 30%) ανακαλύπτουν την ύπαρξη διαβήτη κατά την νοσηλεία τους για το έμφραγμα. Αλλά και οι ασθενείς με διάγνωση καρδιακής ανεπάρκειας συχνά διαγιγνώσκονται και με διαβήτη κατά την νοσηλεία τους.


Ο καρδιαγγειακός κίνδυνος σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2


Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, παρουσιάζουν διπλάσιο έως και τετραπλάσιο κίνδυνο για εμφάνιση καρδιαγγειακών επιπλοκών όπως είναι η στεφανιαία νόσος, το εγκεφαλικό επεισόδιο, η καρδιακή ανεπάρκεια και η περιφερική αγγειοπάθεια.



Αυτό δημιουργεί την ανάγκη λεπτομερούς καρδιαγγειακής εξέτασης όλων των διαβητικών ασθενών και εξατομικευμένο υπολογισμό του κινδύνου τους. Για τον σκοπό αυτό είναι σημαντικό να λάβουμε υπ’ όψιν μας το υπόλοιπο ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, το οικογενειακό ιστορικό, την παρουσία συμπτωμάτων, ευρήματα από την κλινική εξέτασή του, αλλά και από τον αιματολογικό ή άλλο εργαστηριακό έλεγχό του.


Συμπτώματα που κατευθύνουν σε καρδιαγγειακές επιπλοκές του διαβήτη

πόνος στον θώρακα ή στην πλάτη ή στο επιγάστριο ή στα άνω άκρα ή στον λαιμό κατά την προσπάθεια/άσκηση.

δύσπνοια κατά την προσπάθεια ή αίσθημα εύκολης κόπωσης

αίσθημα παλμών/ ταχυκαρδία

επεισόδιο παροδικής απώλειας των αισθήσεων

πόνος στα πόδια κατά την έναρξη της άσκησης

έλκη στα κάτω άκρα

μείωση της όρασης

μούδιασμα των δαχτύλων

συχνές διάρροιες

ορθοστατική υπόταση


Συχνά κατά τον έλεγχο αυτό, προκύπτει ότι οι ασθενείς με διαβήτη έχουν ήδη παρουσιάσει ευρήματα σοβαρής αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου ή και βλάβης οργάνου στόχου του διαβήτη, όπως θεωρείται ότι είναι τα ακόλουθα:

Αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσος

Βλάβη οργάνου στόχου

στηθάγχη, στεφανιαία νόσος, έμφραγμα

αλβουμινουρία, νεφρική ανεπάρκεια

στένωση καρωτίδων, στένωση περιφερικών αρτηριών

διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

εγκεφαλικό επεισόδιο

διαβητική νευροπάθεια

ανεύρυσμα


Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, που έχουν ήδη ευρήματα αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου ή και βλάβης οργάνου στόχου, θεωρούνται πολύ υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου.


Φυσικά, είναι πολύ σημαντικό τέτοια ευρήματα να αναζητούνται επισταμένα από τους θεράποντες ιατρούς των διαβητικών, με στοχευμένη εξέτασή τους αλλά απαραιτήτως και με την υποστήριξη ιατρικών ειδικοτήτων, μεταξύ των οποίων και οι Καρδιολόγοι.


Για όλους τους άλλους ασθενείς πλέον συστήνεται ότι θα πρέπει να υπολογίσουμε τον καρδιαγγειακό κίνδυνο χρησιμοποιώντας ειδικό υπολογιστή κινδύνου, τον «SCORE2-Diabetes», που είναι διαθέσιμος online σε κάθε ενδιαφερόμενο, ιατρό ή ασθενή, ανώνυμα και δωρεάν, στο site HeartScore.


Η χώρα μας ανήκει στην ομάδα των χωρών που αντιστοιχεί σε μοντέλο χρηστών μετρίου καρδιαγγειακού κινδύνου. Για τον υπολογισμό θα μας ζητηθεί να συμπληρώσουμε τον μήνα και το έτος γέννησής μας, το φύλο μας, την τιμή της συστολικής πίεσής μας, την τιμή της ολικής χοληστερόλης, την τιμή της HDL χοληστερόλης, την τιμή της LDL χοληστερόλης και το αν είμαστε καπνιστές.


Ο υπολογιστής κινδύνου θα εμφανίσει ένα ποσοστό %, που θα μετράει πόσο επί τοις εκατό είναι ο κίνδυνος που διατρέχουμε να παρουσιάσουμε στα επόμενα 10 χρόνια είτε θανατηφόρο, είτε μη θανατηφόρο καρδιαγγειακό σύμβαμα.


Με βάση το ποσοστό αυτό, με το SCORE2-Diabetes, ταξινομείται ο καρδιαγγειακός κίνδυνος των διαβητικών στις εξής κατηγορίες:

  • Χαμηλός κίνδυνος, που σημαίνει κίνδυνος ≤5%

  • Μέτριος κίνδυνος, που σημαίνει κίνδυνος 5-9%

  • Yψηλός κίνδυνος, που σημαίνει κίνδυνος 10-20 %

  • Πολύ υψηλός κίνδυνος, που σημαίνει κίνδυνος ≥20%


Το ποσοστό αυτό, ο υπολογιστής κινδύνου θα το συγκρίνει με τον αναμενόμενο για την ηλικία και με το φύλο μας καρδιαγγειακό κίνδυνο. Παράλληλα, ο υπολογιστής κινδύνου θα μας προτείνει αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες και φαρμακευτικά μέσα για την επίτευξη στόχων για την ρύθμιση των παραγόντων κινδύνου που μπορούμε να βελτιώσουμε.


Έχοντας πλέον ακριβή εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου του διαβητικού ασθενούς μας,

  1. θα προτείνουμε τον κατάλληλο για εκείνον καρδιολογικό έλεγχο με κλινική εξέταση του καρδιαγγειακού, ηλεκτροκαρδιογράφημα και υπερηχοκαρδιογραφική μελέτη. Σε μεγάλο ποσοστό, σχεδόν 50% των διαβητικών μπορεί να υποβόσκει σιωπηλή ισχαιμία του μυοκαρδίου, για την διάγνωση της οποίας χρειάζεται να ελέγξουμε με ειδική εξέταση , εξατομικευμένη για τον κάθε ασθενή την κατάσταση της μυοκαρδιακής του αιμάτωσης. Επιπλέον, η συχνή εμφάνιση αρρυθμιών και κυρίως κολπικής μαρμαρυγής σε ασθενείς με διαβήτη, σε ποσοστό εώς 30%, μας οδηγεί στην τακτική παρακολούθηση του καρδιακού τους ρυθμού με holter.

  2. θα κατευθύνουμε σε χορήγηση αντιδιαβητικής αγωγής με καρδιοπροστατευτική δράση.


Στο επόμενο τμήμα αυτής της ενότητας, θα παρουσιάσουμε ένα αληθινό περιστατικό, για την σημασία της καρδιολογικής εκτίμησης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη.





Κλείστε το ραντεβού σας

Παρακαλούμε συμπληρώστε τη φόρμα και θα επικοινωνήσουμε μαζί σας. 

Σας ευχαριστούμε!

bottom of page